Het Tûke nest - de dracht

Als de lichaamstemperatuur ineens tot onder de 37 graden duikt, kan de bevalling binnen 24 uur worden verwacht. Het is dus handig om dat bij te houden. Ik begin daar 10 dagen voor de uitgerekende datum mee, om een beeld te krijgen van Pleuntsjes normale temperatuur. Er zijn nog meer aanwijzingen dat de bevalling aanstaande is, maar deze geeft een (zeer grove) tijdsaanduiding.

16 juli: Pleuntsjes temperatuur is flink gedaald. Ze wil niet meer eten, wil vaak naar buiten om haar darmen te legen en heeft af en toe al harde buiken. Eerste voorspelling: laat vannacht of morgen gaat het gebeuren!
De daling is duidelijk genoeg, die thermometer hoeft niet meer.

Groei tijdens de dracht

Omdat we nieuwsgierig zijn en het ook gewoon leuk is om bij te houden, hier de gewichtstoename en de buikomvang (gemeten net achter de ribben) van Pleuntsje gedurende de dracht. De eerste 4 weken zijn er geen grote veranderingen te verwachten, maar vanaf een week of 5 gaat de boel groeien.

17 mei, dag van ovulatie
De nulmeting; nog niets te zien aan onze slanke den.

16 juni, 4 weken drachtig
Haar buikje begint al te groeien.

21 juni, 5 weken drachtig
Duidelijke groei, ruim een kilo erbij terwijl ze nog geen extra voer krijgt! Ze wordt rustiger, de buik begint haar in de weg te zitten als ze zichzelf wil wassen, en ze krijg nesteldrang: de eerste graafwerkzaamheden in de tuin zijn gestart.

28 juni, 6 weken drachtig
Pleuntsje krijgt nu extra vlees om de groei van de pups bij te houden. Je kunt aan de buitenkant van haar buik voelen waar de kleintjes zitten; bobbels ter grootte van een mango. Om beweging te voelen is het nog te vroeg.

5 juli, 7 weken drachtig
Voor het eerst pups voelen bewegen, dat blijft heel bijzonder; vederlichte duwtjes tegen je hand  De pups zijn af, de organen gevormd, ze hoeven alleen nog maar te groeien en dat doen ze: in totaal ruim 2,5 kilo aangekomen, dat worden er meer dan 5, wat ik je brom! Pleuntsje begint het wat moeilijker te krijgen, haar buik zit in de weg bij het zichzelf verzorgen en opstaan, dat gaat met steeds meer kreunen gepaard. Ze slaapt veel en is super-aanhankelijk. Ik geniet met volle teugen. Nog maar 2 weken ...

12 juli, 8 weken drachtig
Je kunt de pups nu volop zien bewegen, het is druk daar in die buik! De pups zijn bijna levensvatbaar, als ze morgen geboren worden, zouden ze het kunnen redden, maar laat ze nog maar lekker even zitten. Pleun heeft het heel snel wárm! De hitte buiten helpt ook niet mee, zodra ze ook maar íets doet, zie je haar lichaamstemperatuur stijgen. Ik hou haar zo rustig mogelijk, binnen op de koele(re) vloer met de ventilator erbij. Ze slaapt vooral veel en dat is goed. In totaal is ze ruim 3,5 kilo aangekomen. Als we uitgaan van ongeveer 500 gram per pup, zouden het er mogelijk 7 of 8 kunnen zijn.
Nog maar 1 week, benieuwd of ze die uitzit ...

16 juli, 8 weken en 4 dagen drachtig
Pleuns temperatuur is flink gezakt; morgen zouden de pups al geboren kunnen worden. Ze wil niet meer eten, moet vaak naar buiten om darmen en blaas te legen en ze krijgt steeds vaker harde buiken. De voorbereiding op de bevalling is dus in volle gang. Totale gewichtstoename is ruim 4,5 kg en toename in buikomvang 21 cm.

De echo

16 juni
Ja hoor, het is gelukt! Figo en Pleuntsje gaan puppy's krijgen! Er zijn zeker 5 goed gevormde vruchtjes geteld met krachtig kloppende hartjes.

Het zag er allemaal prima uit volgens de dierenarts.

Eén vruchtzakje was leeg (rechts op de foto te zien) wat doet vermoeden dat het er meer dan 5 waren.

10 juni, ruim 3 weken na de dekking
Pleuntsje wil niet eten, voor het allereerst in haar hele leven ... zou ze drachtig zijn?

Drachtkalender van het Tûke-nest

• Eicellen kunnen na de ovulatie tot wel 6 dagen overleven en moeten nog een dag of 2 dagen narijpen voor ze bevrucht kunnen worden. Gezonde spermatozoa kunnen wel een week in de baarmoeder van de teef overleven. De bevruchting kan dus gedurende een aantal dagen plaatsvinden in de week na de ovulatie.
• Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat de bevalling 63 dagen na de ovulatie plaatsvindt, ongeacht de dekkingsdata of de data van bevruchting. Later bevruchte eicellen zullen zich sneller ontwikkelen dan vroeg bevruchte eicellen, zodat alle vruchtjes rond dag 11 in hetzelfde stadium van ontwikkeling zullen zijn.
• De dag van de ovulatie is bij Pleuntsje door progesteronmetingen bepaald. Het is op deze dag dat het aftellen naar de geboorte begint (en dus niet op de eerste dekdatum).
• Uitgerekende datum: woensdag 19 juli 2023.

• Er zijn drie goede dekkingen geweest: op dag twee (2x) en dag drie na de ovulatie.
• De spermatozoa zwemmen van de baarmoeder naar de eileiders op zoek naar eicellen om te bevruchten. Ze bereiken de eileiders meestal binnen 3 uur. Als daar nog geen rijpe eicellen aanwezig zijn, wachten de spermatozoa ze op.
• De bevruchting vindt ergens deze week plaats in de eileiders en dat kan dus op verschillende dagen gebeuren. Later bevruchte eicellen zullen zich sneller delen dan vroeger bevruchte eicellen. 
• Aan het einde van de week zijn ze 0,6 mm groot

• De zich delende bevruchte eicellen verplaatsen zich vanuit de eileiders naar de baarmoederhoornen.
• Gedurende de tijd dat de eitjes zich verplaatsen, veranderen zij door celdeling in blaasjes. Aan het einde van de week zijn ze 2 mm groot.
• Er valt nog niets te merken aan mams, ze mag alles nog doen wat ze voor de dekking ook deed. Het dieet hoeft nog niet aangepast te worden.

• De blaasjes worden gelijkmatig verdeeld over beide baarmoederhoornen en nestelen zich in de baarmoederwand, waarna de placenta zich begint te vormen. Het hart begint zich ook te ontwikkelen.
• Die innesteling triggert een waterval aan hormonen en mams kan zich daardoor minder prettig voelen. Ze kan deze en volgende week last van ochtendmisselijkheid krijgen.
• Veel (maar niet alle) teven scheiden een helder, taai slijm uit de vulva tijdens de innesteling. Dit is een eerste teken dat de dekking is gelukt.

• De blaasjes ontwikkelen zich tot embryo's. Gedurende de komende twee weken worden belangrijke organen gevormd. De embryo's zijn relatief kwetsbaar voor invloeden van buitenaf.
• De ogen en de wervelkolom ontwikkelen zich en het gezicht krijgt vorm
• Aan het einde van deze week zou een ervaren persoon kunnen voelen of er vruchtjes zitten: die zijn nu ongeveer zo groot als een walnoot. De hartslag is waarneembaar op een echo.
• Mams tepels worden groter en kleuren roze. Ze mag het nu wat rustiger aan gaan doen; geen activiteiten meer die lichamelijk té inspannend zijn. Vermijd stress.

• De embryo's worden foetusen, ze komen op 20% van hun geboortegewicht en groeien deze week tot 2,7 cm. Ze raken beter beschermd tegen schadelijke invloeden van buitenaf. De ledematen beginnen zich te vormen, botten zijn dan nog niet hard maar bestaan helemaal uit zacht kraakbeen.
• Als je wilt weten hoeveel pups er ongeveer verwacht worden, is een echo het meest betrouwbaar rond de 32e dag, omdat de vruchtjes dan nog goed van elkaar te onderscheiden zijn en de kans om resorptie steeds kleiner wordt.
• Mams zit deze week op de helft van de dracht. Haar gewicht begint toe te nemen, haar eetlust waarschijnlijk ook. Ze mag geleidelijk aan wat meer eten krijgen. De hormonen relaxine en prolactine gaan stijgen. Prolactine zorgt voor de melkgift en relaxine maakt de baarmoeder en de banden daaromheen zachter, in voorbereiding op de bevalling.

• De tenen krijgen vorm, de snorharen en nagels gaan groeien en het geslacht ontwikkelt zich. De huid van de pupjes begint pigment te krijgen. Foetusen zijn aan het einde van de week 6,5 cm groot
• Mams dracht wordt nu echt zichtbaar aan de buitenkant. Tijd om de werpkist te installeren zodat mams eraan kan wennen.

• Het botwerk van de pups begint te calcificeren, schedel en wervelkolom verharden als eerste. De vacht begint te ontwikkelen. De pupjes zijn nu compleet gevormd, ze hoeven alleen nog maar te groeien, deze week tot 9 cm. Je kunt ze misschien al voelen bewegen.
• Mams melklijsten gaan zwellen, de tepels kleuren donkerroze en de vacht eromheen valt uit om het de pups straks makkelijker te maken de melkbar te vinden.

• De botten van de heupen en ledematen van de foetusen gaan nu calcificeren. 
• De pups zitten eind deze week op 75% van hun geboortegewicht en meten ongeveer 12 cm. Je kunt ze voor het eerst zíen bewegen.

• Vanaf ongeveer dag 59 zijn de pups levensvatbaar. Je kunt ze nu duidelijk zien bewegen.
• Mams mag nu zo veel eten als ze wil maar haar eetlust kan zakken vanwege haar dikke buik. Het is nu beter om vaker kleinere porties te voeren. Ze kan harde buiken krijgen in voorbereiding op de bevalling.Tijd om alle benodigdheden in huis te hebben en klaar te zetten.
• Het is verstandig om een paar keer per dag haar temperatuur op te meten: als die een graad zakt, start de bevalling meestal binnen 12 tot 24 uur.